Σημαντικές αλλαγές για τη συνέχιση του εμβολιαστικού προγράμματος κατά της λοίμωξης COVID-19 φέρνει στη χώρα η εναρμονισμένη με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΜΑ) απόφαση της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών για το σκεύασμα Vaxzevria της AstraZeneca.
Οι Ελληνες ειδικοί, κατά την έκτακτη συνεδρίασή τους την περασμένη Παρασκευή, αφού αξιολόγησαν όλα τα νεότερα δεδομένα σχετικά με τα θρομβοεμβολικά επεισόδια που έχουν σχετιστεί με το συγκεκριμένο εμβόλιο, συστήνουν τη χορήγησή του στα άτομα ηλικίας 30 χρόνων και άνω.
«Ο κίνδυνος σοβαρής νόσησης και θανάτου από COVID-19 είναι συντριπτικά μεγαλύτερος από τον κίνδυνο ενδεχόμενης εκδήλωσης θρόμβωσης με θρομβοπενία μετά από εμβολιασμό, ιδιαίτερα σε ηλικίες μεγαλύτερες των 30 ετών», υπογραμμίζεται στο σκεπτικό της Επιτροπής.
Από το προαναφερόμενο σκεπτικό γίνεται ξεκάθαρο ότι οι επιστήμονες στάθμισαν τον κίνδυνο σοβαρής νόσησης λόγω κορωνοϊού που διατρέχουν τα άτομα ηλικίας 30 χρόνων και άνω έναντι του κινδύνου να εμφανίσουν θρομβοεμβολικό επεισόδιο εάν λάβουν το εμβόλιο της AstraZeneca. Η πιθανότητα εκδήλωσης της σπάνιας ανεπιθύμητης ενέργειας, που είναι γνωστή ως προθρομβωτική θρομβοπενία ανοσολογικής αιτιολογίας μετά από εμβολιασμό (Vaccine-Induced Prothrombotic Immune Thrombocytopenia, VIPIT), είναι 1 στις 100.000 χορηγούμενες δόσεις. Ενώ η εκτιμώμενη θνησιμότητα εξαιτίας της COVID-19 στη συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα υπολογίζεται από 23 θανάτους (στην ηλικιακή ομάδα 30-34 χρόνων) έως 287 (στην ομάδα 55-59 χρόνων) ανά 1 εκατομμύριο πληθυσμού.
Το σύνδρομο VIPIT συνδυάζει θρομβοπενία και θρομβώσεις σε ασυνήθεις θέσεις, συχνότερα στους φλεβώδεις κόλπους του εγκεφάλου και στα σπλαχνικά αγγεία. Η επιπλοκή παρουσιάζεται κατά κανόνα σε γυναίκες ηλικίας μικρότερης των 55 ετών, με τον χρόνο εμφάνισης του συνδρόμου να κυμαίνεται από 4 έως 28 ημέρες μετά τον εμβολιασμό. Οι ειδικοί θεωρούν ότι προς το παρόν δεν υπάρχει αποδεδειγμένη συσχέτιση του VIPIT με προηγούμενο ιστορικό θρόμβωσης, θρομβοπενία ή κληρονομική θρομβοφιλία.
Είναι εξαιρετικής σημασίας η έγκαιρη αναγνώριση του συνδρόμου και η κατάλληλη αντιμετώπιση για την αίσια έκβαση των ασθενών. Για τον λόγο αυτό οι ειδικοί προτρέπουν τους εμβολιαζόμενους να αναζητούν ιατρική βοήθεια σε περίπτωση εκδήλωσης των ακόλουθων συμπτωμάτων: ζάλη, επίμονη και σοβαρή κεφαλαλγία, διαταραχές όρασης, κοιλιακό ή θωρακικό άλγος, δύσπνοια, οίδημα και ερυθρότητα άκρων, ωχρότητα και ψυχρότητα άκρου, εντός 28 ημερών από τον εμβολιασμό.
Τι ισχύει στην Ευρώπη
Κάθε ευρωπαϊκή χώρα καθορίζει τη δική της στάση αναφορικά με τη χορήγηση του εμβολίου της AstraZeneca. Τα αρμόδια ρυθμιστικά όργανα σε Ελλάδα και Ηνωμένο Βασίλειο ακολουθούν κοινή στάση έναντι του συγκεκριμένου εμβολίου. Στη Γηραιά Αλβιόνα το Vaxzevria θα χορηγείται σε άτομα ηλικίας άνω των 24 χρόνων και στην Ελλάδα σε άτομα ηλικίας άνω των 30 χρόνων.
Αντίθετα, η Ιταλία, η Ισπανία και η Πορτογαλία αποφάσισαν τη χορήγησή του σε άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω. Το Βέλγιο συνεχίζει τον εμβολιασμό με το σκεύασμα της AstraZeneca στα άτομα ηλικίας 55 ετών και άνω, όπως και η Γαλλία.
Μάλιστα η τελευταία δίνει τη δυνατότητα σε όσους πολίτες 55 χρόνων και άνω έχουν κάνει την 1η δόση Vaxzevria, να λάβουν έπειτα από 12 εβδομάδες δεύτερη δόση από άλλο εμβόλιο και όχι από αυτό της AstraZeneca. Επίσης, η Γερμανία, περιορίζει τη χρήση του Vaxzevria στους πολίτες άνω των 60 ετών δίνοντάς τους την ίδια επιλογή με τη Γαλλία σε ό,τι αφορά την ολοκλήρωση του εμβολιασμού τους.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, την περασμένη Παρασκευή στο μικροσκόπιο του ΕΜΑ τέθηκαν και τέσσερις σοβαρές περιπτώσεις του συνδρόμου VIPIT μετά από εμβολιασμό με το σκεύασμα της Johnson & Johnson, το οποίο θα είναι διαθέσιμο στην Ευρώπη το τρίτο δεκαήμερο του Απριλίου.